Tramcolumn 29

Komt ie wel of komt ie niet? (290909)
door Tom Mulder - tommulder@amsterdamsetrams.nl

Alle uitbreidingen van het Amsterdamse tramnet de afgelopen decennia zijn ver boven onze verwachtingen gegaan. Het begon met de vernieuwde instelling en de daaraan gekoppelde verlenging van lijn 17 naar Osdorp in 1962. En de gelijktijdige instelling van lijn 27 naar het Surinameplein.

Lijn 5 werd een jaar daarvoor opgeheven, maar kwam weer terug in de spits en verdween na een aantal jaren weer. Daarna gebeurde er op tramgebied een hele tijd niets in Amsterdam. In de eerste helft van de 60-er jaren zat ik wel eens te filosoferen, dat het beter zou zijn als bijvoorbeeld buslijn 15 omgezet zou worden in een tramlijn. Toen ik daarover een briefje stuurde naar de toenmalige directeur Ybema kwam als antwoord, dat dat helemaal niet aan de orde was en dat het GVB tevreden was met de bestaande situatie als buslijn. Het was in ieder geval wel beleefd, dat hij daarop antwoordde.

Buslijn 15, in de zestiger jaren - halte Station Sloterdijk
foto: Tom Mulder

Buslijn 15 was in de 60-er jaren onvoorstelbaar druk, het stadsverkeer werd steeds intensiever en de lengte van lijn 15 droeg niet bij aan een goede dienstuitvoering. Lijn 15 was een koppeling van maar liefst twee drukke buslijnen, de lijnen E en F. Het lijn 15-tramplan heeft decennialang in de GVB-bureauladen gelegen. Later met de instelling van de metrolijnen met als direct gevolg een aantal belangrijke uitbreidingen van het tramnet zorgde ervoor, dat het met de Amsterdamse tram fantastisch ging. En ook stak het plan om lijn 15 te vertrammen regelmatig de kop op. Maar daarna verdween het onmiddellijk weer in de la in afwachting van nieuwe metroverlengingen.

In 1973 wordt al gerekend op tramlijn 15, getuige de lijnfilm van de 697. Het zal er niet van komen.
Lees  ook Tramplannen van Cor Fijma >>

Ik denk eerlijk gezegd, dat tramlijn 15 er nooit meer zal komen. Als je zo nagaat wat er de afgelopen 40 jaar allemaal is veranderd en verbeterd op het gebied van de tramlijnen moet je daarvoor je GVB-petje afnemen. Hier zijn, niet geheel chronologisch, de veranderingen. Laten we nog eens beginnen met lijn 17 naar Osdorp jarenlang ondersteund door lijn 27 tot het Surinameplein. De verlegging van lijn 1 naar Osdorp in plaats van naar het Stadionplein en de inkorting van lijn 17 tot aan het Surinameplein en de latere verlenging naar het Osdorpplein. Toen waren daar lijn 6, eerst in 1977 naar de Plantage en later naar het Muiderpoort en toen weer terug naar de Plantage. Later verdween lijn 6 ook in de avonduren en tijdens het weekeinde.

Buslijn 15 in de zestiger jaren - halte Station Sloterdijk
foto: Tom Mulder

Tussen 2002 en 2004 werd de lijn ook nog verlegd naar het Centraal Station om daarna weer terug te keren op zijn oude route. Lijn 12 ging eerst naar het Frederik Hendrikplantsoen en toen naar Sloterdijk. Lijn 14 reed eerst naar Sloterdijk en toen naar Slotermeer. Lijn 13 werd rechtgetrokken en verlengd naar Geuzenveld. Lijn 2 ging van het Hoofddorpplein naar Slotervaart en later naar Nieuw-Sloten. Lijn 4 verdween van het Europaplein en ging naar Station RAI. Een klein aantal jaren was er een lijn 11, die de toenmalige lijn 1 ging helpen en later weer verdween.

VERVOLG DIASHOW: DE BOLKOPPEN VAN TOM MULDER

5 willekeurige afbeeldingen
Alle foto's gemaakt door Tom Mulder in de jaren '90
Voor het bekijken van deze foto's is een Flash Player vereist

Lijn 20 kwam tijdelijk als ochtendspitsuurtramlijn en werd weer opgeheven. Toen was daar nog de cirkeltramlijn 20, die later ook weer sneuvelde en de verlenging van lijn 9 naar Diemen. We zagen de terugkomst van lijn 5! Niet de lijn 5 die we kenden, maar een nieuwe lijn 5 met een nieuwe spectaculaire bestemming:Amstelveen. Later kregen we nog lijn 7, eerst tijdelijk naar het Surinameplein en toen naar Slotermeer. Het GVB verlegde lijn 10 opvallend in oost en we kregen een zeer moderne lijn 26. Lijn 16 werd vanaf het Centraal Station een klein stukje in oostelijke richting langs het IJ verlengd, een verlenging die later werd overgenomen door lijn 25. En tenslotte waren er de verlengingen in zuidwest van lijn 6, 16 en 24. De VU werd voor deze lijnen de nieuwe bestemming. Lijn 6 moest weer later het loodje leggen. Nu noemde ik niet eens de kleine verlengingen in Amsterdam-oost of de tijdelijke lijnwijzigingen door de metrobouw. Maar wel de verlegging in Osdorp van lijn 1 en de verlenging van lijn 17 in Osdorp van het Osdorpplein naar het Dijkgraafplein. Na alle ontstane ellende en verleggingen bij de metrobouw ligt het nauwelijks voor de hand, dat er in Amsterdam trams zullen verdwijnen. Alle veranderingen in de loop van Amsterdamse tramlijnen zijn hetzelfde als de mogelijke komst van de tram. Komt-ie wel of komt-ie niet?

Eventuele fouten voorbehouden (red.)

 

<< terug naar index Tramcolumns

volgende column >>

laat een berichtje achter