|
Tramcolumn
139
DE TRAMREVOLUTIE VAN DE
JAREN '70 (131211)
door en met foto's (tenzij anders vermeld)van Tom Mulder -
tommulder@amsterdamsetrams.nl
Tijdens de
verbouwing van de 552-serie tot dubbelgelede trams vanaf 1972 kon je je
ogen bijna niet geloven, omdat je een hele nieuwe tramserie zag
ontstaan. En helaas een andere serie zag verdwijnen. Natuurlijk ontstond
er tijdelijk materieelgebrek op lijn 1, omdat een aantal 552-ers het
veld had geruimd om echte lange trams te worden. Ze werden verbouwd en
daardoor langer gemaakt door toevoeging van het tussendeel, dat door
Duwag was gefabriceerd.
GVB 665 - lijn 17
- Meer en Vaart
- 8 augustus 1965
Collectie: Wim Ballman - foto Tom Mulder
Sommige gelede
diensten van lijn 1 werden nu tijdelijk vervangen door drie-assers.
Zonder bijwagens uiteraard. Vanwege de Leidsestraat. Zelfs gedurende de
avonduren! En dan denk je natuurlijk, dat de nieuwe 851-ers nu in de
gele kleur door Amsterdam scheurden. Niets is minder waar! Nog niet. Het
omschilderen in geel van de verlengde 851-ers gebeurde veel later. Dus
eigenlijk kregen we met de ombouw twee keer een verrassing. Eerst een
grijze en toen een gele. In de gele kleur waren de 851-ers eigentijds en
opnieuw nieuw. Het dubbelgelede tijdperk begon natuurlijk met de
602-634.
GVB 502 - Lijn 1
- Stadionstraat 24 juni 1964
Collectie: Wim Ballman - foto Tom Mulder
Toen de dubbelgelede schoonheden voor de allereerste keer in
1959 in dienst kwamen, waren het voor de hobbyisten, en mogelijk ook
voor de passagiers, ongebruikelijk lange, ruime en erg moderne trams
geworden. Natuurlijk ook omdat Amsterdam voorheen geen dubbelgelede
trams kende. Ja, eentje! Met de komst van de dubbelgelede trams werd
Amsterdam een moderne, eigentijdse tramstad met grote tramverschilllen.
Helemaal toen er steeds meer dubbelgeleed materieel bijkwam. De
dubbelgelede trams op de Osdorplijn waren een natuurlijke ontwikkeling.
Het ging zelfs zo ver, dat de GVB-directie verbood, dat er met
twee-assige materieel naar Osdorp werd gelest. Zoals op 11 september
1962 na de ochtendspits gebeurde met het lijn 27-stel 442+748. Ik zie
het nog zo voor me uit het lokaal van mijn school. Waar ik gelukkig
dicht bij het raam zat en de hele dag de trambaan in de gaten hield. Het
lessen naar Osdorp met een blauw stel vond daardoor maar op slechts een
ochtend plaats!
GVB 428 - Meer en Vaart
Later verslapte de maatregel toen de losse blauwen als
wachtwagens furore maakten en deze niet ingetuigde blauwen ook naar
Osdorp tramden! Achter de voorruit van de blauwen stond een piepklein
regeltje van een haltebord met de lijnaanduiding. Het legendarische
blauwe stel 453+816 werd later een echte, officiele regenextra op lijn
17 en deed dat ook maar EEN enkele dag! Terwijl speciaal het kopbord
werd aangepast. De regel SURINAMEPLEIN werd met de hand veranderd in
OSDORP. Ir. Ybema, de toenmalige GVB-directeur, is mogelijk persoonlijk
voor de 453 gaan liggen in de Remise Lekstraat om dat soort
uitspattingen met blauwe wagens op lijn 17 door het personeel in de
toekomst te voorkomen. Natuurlijk moest er meer gebeuren toen de
dubbelgeledes op lijn 1(en 2) kwamen. De wisselplaatsen in de
Leidsestraat waren niet voor de lange trams aangelegd. Er vonden
daardoor erg uitgebreide en langdurige railwerkzaamheden plaats in de
Leidsestraat. De lijnen 1 en 2 reden weer tijdelijk om via de
Rozengracht. Het dubbelgelede probleem was in een keer opgelost. Het was
de ouverture van de verlegging van lijn 1 van het Stadionplein naar
Osdorp. Lijn 17 trok zich toen weer (tijdelijk) terug op het
Surinameplein. In 1972 reed lijn 17 van maandag tot en met vrijdag met
DRIE-ASSERS, die na de avondspits weer werden omgeruild! Als je naar de
foto’s kijkt van toen zie je dat de drie-assers op lijn 17 naar Osdorp
heel slordig waren ingetuigd. De beugel liet vaak lijn 27 zien, terwijl
de film wel lijn 17 vertoonde. Het betekende verder het einde voor lijn
27. Het is opvallend wat de consequenties zijn voor een grote stad als
er nieuwe, sensationele trams worden aangeschaft. De ontwikkeling van
het tramlijnennet was in gang gezet ter voorbereiding van de opening en
uitbreiding van het metronet.
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |
